Welcome to WatanPunjabi.ca  


kuJ Kfs
pMjfbI jLubfn nhIN mrygI - p®o: seId aihmd iPrfnI “kMmI”
sfDU ibinMg, suKvMq huMdl aqy amnpfl sfrf
 

 

(pfiksqfn ivc pMjfbI bolI nMU Xog asQfn idvfAux leI iek srgrm jwdojihd cl rhI hY. ies jwdojihd nfl jfx-pCfx krvfAux leI p®o: seId aihmd iPrfnI “kMmI” nfl kIqI ieh mulfkfq pihlI vfr vqn dy akqUbr/nvMbr/dsMbr-1992 dy ivsLysL mulfkfq aMk ivwc CpI sI. hux asIN ies nUM vqn dy vYWbsfeIt AuWqy Cfp rhy hF qF ik ieh ijLafdf lokF nUM pRfpq ho sky.)

svfl: aj kl pfiksqfn dy pMjfb ivc pMjfbI bolI df kI sQfn hY?
jvfb:
swB qoN pihlI gwl ieh hY ik pfiksqfn ivc pMjfbI bolx vfilaF dI iek vwzI igxqI hY. awj vI iesnMU ipMzF, sLihrF qy ksibaF ivc rihx vfly lok boldy hn. ijQoN qwk pVHn jF ilKx df svfl hY, ieh jLubfn skUlF ivc CyvIN jmfq qoN bfad iek afpsLnl mjLmUn dy qOr qy pVHfeI jFdI hY. pr pMjfb dy skUlF ivcoN bhuiqaF ivc nF qF iesnMU pVHfAux vfly mfstr rwKy jFdy hn qy nF hI keI skUlF dy hYzmfstrF nMU ies gwl dI Kbr hY ik pMjfbI vI iek afpsLnl mjLmUn hY. iPr pMjfbI dIaF ikqfbF vI bfjLfr ivcoN nhIN imldIaF.

p®fiemrI pwDr qy ieh jLubfn pVHfAux Aupr pfbMdI hY. hor rIjnl jLubfnF pVHfeIaF jFdIaF hn ijvyN isMDI, blocI, psLqo qy brfhvI afid.

hr sfl 35-40 dy krIb ividafrQI pMjfbI dI aYm[ ey[ krdy hn pr AunHF leI bfad ivc koeI nOkrIaF nhIN muhweIaf huMdIaF. pVHfAux vfly p®oPYsr vI pUrI idlcspI nfl nhIN pVHfAuNdy ikAuNik pVHn vfly vI aMdroN pMjfbI nhIN huMdy.

sfzf iek dosq hY jLmIl pfl, gujLrFvfly p®oPYsr hY. Auh iekwlf hI Cy so dy krIb bwicaF nMU pMjfbI pVHfAuNdf hY. iesy qrHF gujLrKfny sfzf iek dosq rfjf ijLaf Aur rihmfn do ZfeI sO bwicaF nMU pMjfbI pVHfAuNdf hY. so jykr pVHfAux vfly idlcspI lYx qF pVHn vfly iml jFdy hn, pr ijQy pVHfAux vfly idlcspI nhIN lYNdy, ijvyN sfzy ipMzI ivc, AuWQy pMjfbI pVHn vfly 20-25 vI nhIN imldy kuVIaF dy kflj iblkul hI pMjfbI qoN vFJy hn. nF qF koeI lYkcrfr imldI hY qy nF hI sItF anfAuNs kIqIaF jFdIaF hn.

so jd qk pMjfbI jLubfn nMU pVHnf lfjLmI nhIN bxfieaf jFdf aqy ieh p®fiemrI qoN pVHfAuxI nhIN sLurU kIqI jFdI qwd qwk iesdI hflq mfVI hI rhygI. srkfr vI pMjfbI nfl mjLfk kr rhI hY. nf qF pMjfbI nMU ijAuNdf rwKxf cfhuMdI hy qy nF hI pUrI qrHF mfr dyxf cfhuMdI hY. lok vI pMjfbI dy mukfbly PfrsI jF arbI iswKx nMU qrjLIh idMdy hn jF iPr nMbr lYx leI qy zvIjLn bxfAux leI sLOkIaf mjLmUn dy qOr qy pMjfbI lY lYNdy hn. ieh nhIN huMdf ik kwlH nMU Auh ividafrQI pMjfbI ivc iksy nMU Kwq ilKx lwg pYx.

pMjfbI dI hflq KMB kwty hoey pMCI vFg hY ijsnMU AurdU jF aMg®yjLI jLubfnF isLkry vFg iksy vyly vI isLkfr df insLfnf bxf skdIaF hn. sfzy dosq sLfhbfjL milk ny iek ikqfb ilKI hY pMjfbI bfry, qy Aus ivc PfrsI ilwpI (sLfhmuKI ilwpI) ivc CpIaF 10-12 hjLfrF ikqfbF df ijLkr kIqf hY. pr AunHF ivc prly pMjfb (Bfrq ivcly pMjfb) df koeI ijLkr nhIN. cfhIdf qF ieh hY ik quhfzy pfsy dy pMjfb ivc pMjfbI dI aYm[ ey[ krn vfly ividafrQIaF nMU iek prcf sLfhmuKI ilwpI ivc pfs krnf pvy, qy sfzy pfsy dy pMjfb ivc ividafrQIaF nMuU iek prcf gurmuKI ilpI ivc pfs krnf pvy. ies nfl pMjfb ivcfly AusfrI geI kMD ZfAux ivc afsfnI hovygI.

svfl: sLfhmuKI ilwpI qoN quhfzf Bfv hY PfrsI ilwpI?
juafb:
hF hF, alP, by, vflI pMjfbI ijs ivc vwzy vwzy sLfierF sLfh husYn, vfirs sLfh, bulHy sLfh ny afpxf klfm iliKaf hY. ijvyN mYN kih irhf sI ik bfkI BfsLfvF XUnIvristIaF ivc pVHfeIaF jFdIaF hn, isMDI ivc kors hn, arbI ivc hn, aMgy®jLI ivc hn, AurdU ivc hn pr pMjfbI ivc nhIN hY. jykr AunHF nfl gwl kro qF kihxgy ik asIN iek prcf pMjfbI df pfiksqfnI iltrycr qy rwiKaf qF hY, hor kI cfhuMdy ho? mYN jdoN Auh ikqfb KolH ky dyKI qF sfrI pMjfbI nMU AurdU ivc Zfilaf hoieaf dyiKaf. ies qoN vwzf hor mjLfk kI ho skdf? AurdU jLubfn dI hryk ikqfb ivc koeI nf koeI aijhf cYptr imlygf ijvyN kOmI jLubfn AurdU kI aihmIaq vgYrf vgYrf. iesy qrHF iek ikqfb ivc mjLmUn sI pfiksqfnI bwcy, ijs ivc hryk bwicaF dI mfq BfsLf df ijLkr sI. Aus ivc isMDI bwicaF bfry iliKaf sI ik isMDI bolqy hYN, blocIaF bfry iliKaf sI ik blocI bolqy hY, pTfnF bfry iliKaf sI ik psLqo bolqy hYN pr jdoN pMjfb dI vfrI afeI qF kuwJ nhIN sI iliKaf jLubfn bfry. isrP ieh iliKaf sI ik “Xy pMjfbI bwcy hYN, dyhfqoN myN DoqI pihnqy hY aOr AurdU bolqy hYN.” so myrf kihx df Bfv ieh hY ik sfzy sfry aYjUkysLn isstm ivc ies qrHF df BulyKf pfieaf jf irhf hY. ikDry vI ieh nhIN ikhf jFdf ik pMjfbI bwicAu, quhfzI jLubfn pMjfbI hY.

svfl: ies df kI kfrn hY?
juafb:
iswDI ijhI gwl hY ik pMjfbI jLubfn hY aksrIaq dI, mYjortI dI. dunIaF jhfn dy mulkF ivc ieh asUl hY ik aksrIaq dI jLubfn hI srkfrI rfbqy df kMm idMdI hY qy AuhI kOmI jLubfn huMdI hY. asIN pMjfbI nMU kOmI jLubfn df qF kI, bws ieh hI hwk mMgdy hF ik iesnMU ielfkfeI jLubfn df drjf idwqf jfvy ijvyN bfkI jLubfnF nMU hY. hflFik ijs jLubfn nMU Kuwzy lfeIn lfAuxf hovy AusnMU ielfkfeI jLubfn bxf idwqf jFdf hY. pr jykr pMjfbI nMU iesdf bxdf drjf dy dyx qF AurdU leI jgh nhIN bcdI qy AurdU imwQI geI hY eIlIt (Auqly qbky) dI jLubfn. jykr AurdU leI QF nhIN bcdI qF mrkjL PYzriljm dI sfry sUibaF Aupr pkV nhIN rih skdI. jLubfn lokF nMU afpxy hwk mMgxy isKf idMdI hY. jykr pMjfb ivc pMjfbI lfgU kr idwqI geI qF ijLafdf lok pVH ilK jfxgy, anpVHqf GtygI qy jgIrU injLfm Aupr jLrb afvygI, jfgIrdfrI nMU Dwkf vwjygf. dUsry pfiksqfn ivc AurdU dy hwk ivc iek hor bVf BfrI p®fpygMzf huMdf hY. Auh ieh ik “agr pMjfbI jLubfn ko pMjfb myN lfgU kr dIaf igaf qo ies sy iswK mwq PYlny kf Kqrf hY.” so pMjfbI nMU iswKF nfl joVHn dI koisLsL kIqI jFdI hY. jo pfiksqfn ivc 47 ivc iswKF nfl zrfmf hoieaf sI AusdI buinafd nPrq Aupr rwKI geI sI qy gfhy bgfhy ies qrHF pMjfbI ivroDI p®fpygMzf krky nPrq dIaF buinafdF pwkIaF krn dI koisLsL ho rhI hY, nhIN qF muV dohF pMjfbF dy sFJy hox df Kqrf hY.

svfl: jn sMcfr sfDnF (mfs mIzIey) ivc pMjfbI dI kI siQqI hY?
juafb:
sfzf pfiksqfn df tYlIvIXn AurdU nMU lokF ivc PYlfAux leI bhuq muafsr ikrdfr adf krdf hY. rojLfnf dy p®ogrfmF ivc AurdU nMU ijwQy 7-8 GMty smF imldf hY, AuQy pMjfbI nMU msF awDf jF pOxf GMtf imldf hY. qy Auh vI Aus vyly jdoN bwcy ajy Kyzdy huMdy hn qy lok rotI pfxI dy afhr ivc lwgy hoey huMdy hn, Bfv koeI Gwt hI Aus vyly tI[vI[ vyK irhf huMdf hY, aijhf vylf imldf hY pMjfbI dy p®ogrfm leI. rfq dy Kfs vyly Bfv 7-8 vjy dy dvfly AurdU p®ogrfm huMdy hn jF aMg®yjLI dy.

mYN iek vfrI ihsfb lfieaf sI ik iek hPqy dy ivc qkrIbn 4200 imMt imldy hn AurdU p®ogrfmF vfsqy, qy isrP 260 imMt imldy hn pMjfbI leI, Auh vI lfhOr qoN. ipMzI df stysLn jo ijLafdf pfvrPuwl hY, qy lihMdy pMjfb ivc dUr qwk suixaf jFdf hY, Aus Aupr pMjfbI ivc KbrF nhIN afAuNdIaF.

iehI hfl qkrIbn ryzIEu df hY. msln ieslfmfbfd stysLn qoN isrP 2-3 GMty pMjfbI dy p®ogrfmF nMU imldy hn qy Auh vI koisLsL ieh huMdI hY ik sFJy zfielYkt ivc glbfq nf hovy. ijvyN ik iksy ipMz dI nuwkr ivc bYTy bMdy koeI Kfs lihjLf bol rhy ny, Ausy nMU p®ojYkt kr dyxgy. ieMj lgdf ik sfzI srkfr dI ieh pfilsI hY ik pMjfbI dy lihijLaF dy toty kr idwqy jfx qy AunHF nMU alwg alwg jLubfnf bxf idwqf jfvy qy ies qrHF ijhVI pMjfbI jLubfn sfry lihijLaF nMU imlfky bxdI hY Ausdy iKlfP sfiraF pfisaF qoN muhfj kfiem kIqy jfx. bdiksmqI nfl Coty sUibaF dI, AurdU bolx vfilaF dI, mrkjLIaq (PYzriljLm) psMd krn vfly lokF dI idlcspI iesy ivc hY ik pMjfbI dy toty hox, ies nfl pMjfb dI qfkq GtygI qy AusnMU kMtrol krnf sOKf hovygf. ieh jo toty krn dI sfijLsL kIqI jf rhI hY ieh nPrq dI buinafd Aupr kIqI jFdI hY msln bhfvl pur, mulqfn ielfky ivc srfiekI lihjLy nMU jLubfn bxfAux dI mUvmYNt cwlI hY . Ausdf sfrf ruwK pMjfbI dy iKlfP kIqf igaf hY. ijs qrHF trFsportysLn (afvfjfeI) dy sfDn vDx nfl, lokF dy iek dUjy nfl imlx vrqx aqy hor ivAupfr afid dy vDx nfl ies jLubfn df Gyrf viDaf hY, hoxf qF ieh cfhIdf sI ik mfs mIzIaf sfzI mdd krdf, iek sFJI pMjfbI jLubfn bxfAux dI. ijs qrHF sUPI kvIaF ny sFJI jLubfn df iesqymfl kIqf. imsfl vjoN mIaF muhmMd bKsL ny afpxIaF ilKqF ivc jfsI, jfsF, jfvygf vriqaf hY, iesy qrHF QIsF, krsF, mryNdf qy mMnygf vI vriqaf hY. AunHF df iek sLyar hY:

lY E Xfr hvfly rwb dy
myl cfr idnF dy
Aus idn eId mubfrk hosI
ijs idn Pyr imlFgy.

ies ivc hosI sLbd af igaf qy imlFgy vI af igaf. vfirs sLfh ny JMgocI lihjLf vriqaf hY, qy ies qrHF sLfh husYn ny QIsF, krysF sLbd vrqy hn. gurU nfnk ny vI mryNdf, kryNdf, AuTyNdf afid sLbd vrqy hn. so mqlb ieh hY ik ijhVy sUPI kvI sn Auh lokF dI BlfeI cfhuMdy sn, lokF dy nPrq dy jjLbfq htfAuxy cfhuMdy sn, AunHF ny qF rlvIN jLubfn vrqI, lyikn ijhVy sfzy sfijLsLI ny ijnHF ny pihlF pMjfb nMU ijLbh krn vfsqy cflF cwlIaF sn, Bfv isafsqdfn, ijnHF ny pMjfb nMU qksIm krn dI isafsq KyzI sI, AuhI kuwJ hux Pyr kr rhy hn qF ik AunHF dIaF cODrF kfiem rih skx qy lukfeI lutyNdI rvy.

svfl: asIN keI vfrI ieQy tI[vI[ Aupr pfiksqfnI zrfmy dyKdy hF ijnHF ivc pMjfbI AurdU ivc rlf ky bolI geI huMdI hY, Auh kI vrqfrf (iPnfimnn) hY?
juafb:
ieh kuwJ Kfs iksm dy pMjfbI lyKk ijvyN amjd sfhb amjd, awqfAulf kfismI, XUns jfvyd vgYrf ilKdy hn. ieh lok afpxy iKafl ivc pMjfbI lihjLf qF vrqdy hn ik bhuqy lokF qwk gwl phuMcf sky. iesdy ipwCy pflsI mykr ny ijhVy adIb sLfier lfhOr bYTy ny, kOmI jLubfn vfly, Auh kihMdy hn ik asIN AurdU jLubfn Auh bxf dyeIey ijhVI ik pMjfbI AurdU hovygI ijvyN ik lKnvI AurdU, idwlI AurdU hY. Bfv ieh ik ieh pfiksqfnI AurdU bx jfvy ijvyN ik aMg®yjLI ivc iek vYbstr ieMgilsL hY. AurdU AuhI rhy pr Auhdf lihjLf kuwJ alg ho jfvy. pr mYN nhIN smJdf ik ies koisLsL df koeI asr hY ikAuNik pfiksqfn ivc ihMdI iPlmF dI p®iswDI bhuq ijLafdf hY. ihMdI klcr vI AurdU jLubfn vFg sfzy lokF Aupr Cf irhf hY. pfiksqfn ivc hr glI dI nuwkV ivc vIzIE sLfp hY ijQy ihMdI iPlmF iml skdIaF hn. Ausdf asr muMzy kuVIaF Aupr pYNdf hY. mYN ihMdI jF AurdU ivc koeI Prk nhIN smJdf. pfiksqfn ivc sfzI srkfr, sfzy adIb pMjfbI sLfier qy s®I dyvI qy aiBqfb bcn dIaF ihMdI iPlmF rl ky AurdU jLubfn PYlf rhIaF hn. PrjL kro ik pfiksqfn ivc mhIny dI iek lwK ikqfb ivkdI hY pr Ausdy mukfbly 10 lwK ihMdI iPlmF dyKIaF jFdIaF hoxgIaF. Bfv ieh ik ienHF dI buinafd ijs qy ieh mulk bxfieaf sI ik “hm ieslfmI hYN, hm alg kOm hYN” vgYrf Aus vyly JurlU ho ky rih jFdI hY jdoN ihMdUiejLm qy byisz (afDfirq) bMbeIaF iPlmF dyKIaF jFdIaF hn ikAuNik AunHF ivc ieslfimk afeIzIAuljI qF huMdI nhIN. afm kfljLF dy kuVIaF muMizaF dIaF PfeIlF ivc jF hostlF dy kmiraF ivc s®I dyvI, mfDurI dIKisLq jF ainl kpUr dIaF Poto lwgIaF huMdIaF hn.

iek cMgI pMjfbI jLubfn ijsnMU 60 PI sdI vsoN boldI sI df burf hfl kIqf igaf hY. jykr pMjfbI jLubfn mfdurI jLubfn dy qOr qy sfzy bwicaF nMU pVHfAuNdy qF sfzy bwcy bhuq lfiek bxdy. XUnYsko dI rIport vI iehI iesLfrf krdI hY ik jy kr bwcy nUM afpxI mfdurI jLubfn ivc qflIm idwqI jfvy qF Auh qyjLI nfl iswK skdf hY. hux kI huMdf hY ik pMjfbI bwcf Gr ivc qF kuwkV nMU kuwkV boldf hY pr skUl jf ky AusnMU murgf kihxf pYNdf. idmfg ivc lPjL “kuwkV” hI huMdf hY. so ies qrHF bhuqI vfrI jdoN skUl ivc bwcy Aupr AurdU TosI jFdI hY qF mfstrF dI mfr qoN zrdf bwcf skUl Cwz jFdf hY. iesdI bnsibq muhfjirm, hYdrfbfd, krfcI vfly pfsy ijwQy sO PI sdI lokF dI mfdurI jLubfn AurdU hY, AuQy pVHfeI dI dr 100 p®qIsLq dy lgBg hY, pr pMjfb vfly pfsy ieh bhuq Gwt hY. aOrqF ivc bhuq hI Gwt hY.

svfl: pfiksqfn ivc pMjfbI pwqrkfrI bfry dwso?
juafb:
lfhOr qoN iek iek aKbfr “swjx” Cpxf sLurU hoieaf sI. pr 20 mhIinaF bfad hI bMd ho igaf. AusdI vjh ieh ik pMjfbI dy aKbfr nMU koeI iesLiqhfr nhIN imldy sn. iesLiqhfr sfry AurdU aqy aMgy®jLI dy aKbfrF nMU hI imldy hn. vYsy pfiksqfn ivc bysLumfr pMjfbI kroVpqI hn, pr pMjfbI jLubfn leI koeI kuJ nhIN kr irhf. ies aKbfr leI bhuq lokF ny afpxy koloN pYsy lgfey, afpxI aYnrjI lgfeI. pMjfh pMjfh mIlF qoN muMzy afpxy ikrfey Krc ky pMjfbI dy aKbfr nMU clfAux leI afpxf jLor lgfAuNdy sn, pr agr aKbfr nMU iesLiqhfr nf imlx qF Auh afpxI mOq Kud mr jFdf hY. iesLiqhfrI eyjMsIaF vI AunHF kol hn jo pMjfbI nMU nPrq krdy hn. hF pMjfbI ivc rsfly keI Cp rhy hn. msln “lihrF” rsflf lfhOr qoN seId aKqr sfhb ipCly 25 sflF qoN clf rhy hn. iek hor bhuq awCf pMjfbI rsflf “mF bolI” mksUs srkm sfihb Cfp rhy hn. asIN kuwJ dosqF ny rl ky pMjfbI sfieMs borz bxfieaf hY lfhOr ivc, ijsdy qfihq asIN sfieMs dIaF ikqfbF vI pMjfbI ivc Cfp rhy hF, qy nfl nfl do rsfly ijnHF nMU irafjL GumMx qy jLmIl pfl aYizt kr rhy hn, Cfp rhy hF. iek df nfm hY “rvyl” ijsdf mqlb hY cmylI, dUsrf rsflf bwicaF leI “mItI” hY.

iesqoN ielfvf sfzy pMjfbIaq borz hY pr Aus nMU bhuq Gwt grFt imldI hY srkfr vwloN. AurdU dI iek akYzmI dy aPsr dI qnKfh qoN vI Gwt g®Ft imldI hY ies borz nuM jd ik isMD dI srkfr lwKF kroVF rupY isMDI borz nMU iemdfd dy qOr qy idMdI hY. so sfzI srkfr cfhuMdI hY ik pMjfbI mry vI nf, isrP Qwly izwgI izwgI sfh leI jfvy, hAuky leI jfvy. vjLIry aflf pMjfb Ausmfn iebrfhIm df kihxf hY ik sfnMU AurdU dI loV hY pMjfbI dI nhIN.

iesy qrHF hor rsfly Cpdy hn ijvyN iek iCmfhI rsflf “Koj” Cpdf hY pMjfb XUnIvristI lfhOr qoN ijsnMU sLfhbfjL milk Cfpdy hn. iek hor pMjfbI df iqmfhI rsflf pMjfbI dy bjLurg lyKk-Kojkfr afisP Kfn sfihb Cfpdy hn, pMjfbIaq borz dI mdd nfl. krfcI qoN iek rsflf aFbr bsLIr rfeIN iek nOjuafn “sfieMs rMg” Cfpdy hn. iek nvF rsflf “drsLn” hYdrfbfd qoN Cpxf sLurU hoieaf hY. iek hor rsflf “sUrjmuKI” hY, iek “axK” hY qy kuwJ hor hn ijn˜HF dy nfm mYnMU hux Xfd nhIN.

kuwJ adfry ikqfbF Cfpdy hn pMjfbI dIaF, lyikn Auh gfeIzF dI iksm dIaF huMdIaF hn dsqI pypr iksm dIaF. Auh ivkdIaF vI hn ikAuNik muMizaF ny iemiqhfn pfs krnf huMdf hY. bfkI cMgI ikqfb jykr mIzIaf dI mdd iml jfvy qF Auh ivk vI jFdI hY. kuJ afdfry bwuly sLfh, sLfh husYn, vfirs sLfh qy sLyK PrId df klfm Cfpx ivc tfvIN tfvIN idlcspI idKfAux lwgy hn.

svfl: pMjfbI jLubfn dI byhqrI leI jF pMjfbI nMU afpxf shI sQfn idvfAux leI iks iksm dIaF koisLsLF ho rhIaF hn?
juafb:
koisLsLF qF ho rhIaF hn qy ipCly kwuJ sflF ivc qyjLI vI afeI hY. kuwJ swjx ijvyN awl bKsL, msUd KwdrposL sfihb qy hor bjurg dosq ijvyN sLyK mujfhI sfihb afid vyly kuvyly pMjfbI dI gwl krdy af rhy hn. Pkr jLmfn qy hnIP horIN vI pMjfbI dI gwl kr rhy hn.

ijs vyly krfcI hYdrfbfd ivc AurdU bolx vfilaf dI vKrI aYm[ ky[ bxI qF AunHF dy nfhry nfl AuQy pMjfbIaF nMU PYNt peI, keI pMjfbI mfry vI gey qF pMjfbIaF nMU iesdf aihsfs hoieaf. Ausdy asr vjoN pMjfbIaF ny pMjfbI nMU apnfAuuxf sLurU kIqf. iek lihr ieDroN pMjfboN AuWTI ik hF beI asIN pMjfbI hF qy pMjfbI sfzI jLubfn hY qy iek lihr krfcI hYdrfbfd ivc jo pMjfbI muMzy kuVIaF pVHdy sn AunHF vloN afeI jdoN AunHF ny mihsUs kIqf ik hr koeI sfnMU “pMjfbI” kihky burf Blf kihMdf hY qF AunHF ny afpxy afp nMU svIkfr krnf sLurU kIqf.

njLm husYn seIad hurF qoN muwqfsr iek tolf hY jo pMjfbI dI gwl krdf hY. iesy qrHF asIN kuwJ dosqF ny rl ky pMjfbI leI mUvmYNt sLurU kIqI hY. lfhOr qy ipMzI ivc jlUs kwZy. sYNkVy lok jlUsF qy phuMcy. mYN Kud 1987 ivc XUrp GuMm ky vfips afAux qoN bfad ies pfsy ijLafdf idlcspI lYx lwgF hF. myrI pihlI ikqfb “pMjfbI jLubfn nhIN mrygI” kfPI ivkI. hux Ausdf qIsrf aYzIsLn Cpx vflf hY. Aus ivc mYN ieh gwl kIqI hY ik pMjfbI jLubfn nMU ikwQoN ikwQoN swt vwj rhI hY qy iPrMgI dOr qy AusqoN bfad dy dOr ivc iesdf kI hsLr hoieaf hY. ikvyN skUlF ivc mfstr qy imwsF bwicaF nMU mnHf krdy hn ik “pMjfbI myN bfq nhIN krqy, ies sy mfhOl Krfb hoqf hY, iessy Xy hoqf hY”. Auh sfry lfsfnI qsLwdd dI kYPLrIq mYN pysL krn dI koisLsL kIqI hY. Ausdy bfry iPr aKbfrF rsfilaF ivc afrtIkl Cpy.

svfl: XUrp qoN vfips jfx bfd kI kfrn bixaf ik qusIN pMjfbI leI kMm krnf sLurU kIqf?
juafb:
ieh vI iek vfikaf hoieaf myry nfl. gwl aYs qrHF hY ik iek jLubfn hY aYsprYNto. mYN krIb 9-10 sfl ies jLubfn dI iKdmq kIqI hY. myrIaF pMj ikqfbF ies jLubfn ivwc ilKIaF hoeIaF hn. ieh jLubfn iswKx leI mYN dunIaF dy keI mulkF ivc jFdf irhf hF, kfnP®FsF atYNz krdf irhf hF. iek vfr mYN pUrbI XUrp df tUr kIqf, vfeI roz. eIrfn, qurkI, bulgfrIaf qoN XUgoslfvIaf phuMcf. AuQy lubfilan XUnIvristI hY. AuQy XUnIvristI ivc myry nfl myrI aYsprYNto jLubfn dI jfxU dosq aOrq jo ik cIn ivc myrI dosq bxI sI, myry nfl sI. AuQy lfeyb®yrI ivc mYN ikqfbF dyK irhf sI vwK vwK jLubfnF dIaF. iek ikqfb myrI njLr peI. mYN afpxI dosq nUM pwuiCaf ik ieh ikhVI jLubfn hY, qF Auh bVy PKr nfl sInf Pulf ky bolI ik ieh myrI mfdurI jLubfn hY. Ausny ienHy josL qy jjLby nfl ieh gwl khI ik ieh myrI mfdurI jLubfn ivc ikqfbF hn. Ausdf ieh iPkrf myry ijLhn ivc kilwk kr igaf. myry aMdr vI jjLbf BVk AuuWiTaf. mYN mihsUs kIqf ik mYN afpxI mfdurI jLubfn jo ik pMjfbI sI, vwl kdI iDafn hI nhIN idwqf. bVf byiDafnI nfl hI ilaf AusnMU. hflFik mYN pMjfbI dIaF kuJ ikqfbF df aYsprYNto ivc qrjLmf kIqf sI lyikn myry aMdr ies iksm df jjLbfqI qawlk jgfAux leI Aus lVkI df ishrf hY. mYN Aus muhqrmf df bVf sLukrgujLfr hF.

iPr bfad ivc mYN polYNz, afstrIaf, hMgrI vgYrf GuMmdf irhf qy mYN dyiKaf ik dunIaF dI hr kimAuintI afpxI mfdurI jLubfn pVH rhI hyY. vfps pfiksqfn afky mYN lfhOr ivc afpxI vwzI BYx nMU Ausdy Gr imlx igaf qF mYN AusdI bwcI nMU pMjfbI ivc ikhf ik kuVIey CyqIN CyqIN myry leI pfxI ilaf qF Auh “CyqIN CyqIN” df mqlb nf smJI ikAuNik Auh pMjfbI nhIN jfxdI sI. mYN AunHF dy Gr pMjfbI bolx lwg ipaf qF myrI BYx bolI ik vIr qMU myry nfl pMjfbI bol lY pr ienHF bwicaF nMU pMjfbI nf isKf, ienHF dI jLubfn Krfb ho jfvygI. mYN ikhf mYN AurdU ikAuN bolF ienHF nfl, ieh pMjfbI bwcy ny, mYN pMjfbI hF, qF pMjfbI ikAuN nf bolF. Auh kihMdI ik asIN bwcy “bdqmIjL” nhIN bxfAuxy, jfxI Ausny lPLjL “bdqmIjL” vriqaf pMjfbI bolx vfly leI. mYN AusnMU ikhf ik jykr ies qrHF afpF pMjfbI nf bolFgy qF ieh jLubfn mr jfvygI, ijMdf nhIN rih skygI. Auh bolI ik mrdI hY qF mr jfvy. mYN AusnMU iek gwl khI ik “pMjfbI jLubfn nhIN mrygI.” bfad ivc iehI myrI ikqfb df tfeItl vI bx igaf “pMjfbI jLubfn nhIN mrygI.” mYN Ausy vyly afpxI BYx dy GroN AuiTaf jyhlm igaf qy iswDf p®Ys ivc jfky mYN iek hjLfr vwzf sfrf iesLiqhfr Cpvfieaf “pMjfbI jLubfn nhIN mrygI.” Auh iesLiqhfr Cpvf ky mYN Gr nhIN igaf. iswDf gwzI lY ky lfhOr igaf qy hr stysLn qy Auh iesLiqhfr lfAuNdf igaf. kfPLI aOKf hoxf ipaf mYnMU pr keI vfrI quhfzy aMdr aYsf jjLbf huMdf hY.

svfl: hux jdoN qusIN ies iksm dI jdojihd kr rhy ho pMjfbI vfsqy, qF quhfnMU iks iksm dIaF musLiklF pysL afAuNdIaF hn srkfr vwloN jF pfiksqfn dy lokF vwloN?
juafb:
pihlF jdoN mYN aYsprYNto jLubfn leI kMm krdf sI qF myrIaF ikqfbF vI srkfr CfpdI sI. mYnMU iksy nf iksy mjLmUn bfry tI[ vI[ Aupr vI swd lYNdy sn qy ryzIE Aupr mYN ikqny hI ieMtrivAU kIqy Aus gYr mulkI jLubfn leI. ieh jLubfn AurdU nMU suport krdI sI qy aMgy®jLI dy brKlfP sI. jdoN mYN pMjfbI leI kMm krnf sLurU kIqf qF pihlF ieljLfm jo sfzy Aupr lwgx lwgf Auh sI mulk dusLmxI df. mYN pVHfAuxf vI AurdU dI bjfey pMjfbI ivc sLurU kr idwqf. kdy kdy myry iKlfP iksy aKbfr ivc Cp jfxf ik “Aus kflj myN ielfkfeIq psMdI kf mujLfhrf ho irhf hY”. myry Aupr kOminst hox dy lybl lwgy. jfnI ik pMjfbI dI gwl krn vfly nMU ielfkfeIq psMd, kimAuinst, gwdfr jF mulk dusLmx smJdy hn.

AurdU, ieslfm qy pfiksqfn ieh iqMn QMm sn musilm lIg dy qy awj vI pfiksqfn dI srkfr ienHF QMmF Aupr hI KVoqI hY. ies krky Auh pMjfbI nMU QrYWt (Kqrf) smJdy hn qy sfnMU pMjfbI leI kMm krn qoN inrAuqsLfihq krdy hn. sfzy rsfly lokF qwk phuMcx nhIN idMdy. jy ikDry mYN bolxf huMdf hY qF pihlF hI myry iKlfPL p®opygMzf kr idMdy hn ik ieh mulk df dusLmx hY. ieh bfbf ijnfh dy dusLmx hn hflFik asIN bfbf ijnfh dy dusLmx nhIN hF. asIN qF srkfr qoN iehI mMgdy hF ik ijqnf ihwsf AurdU ivc sfzf isMDI Brf pfAux nMU iqafr hn jF pTfx Brf jF blocI Brf pfAux nMU iqafr hn, asIN pMjfbI vI Auqnf hI ihwsf pfAux nMU iqafr hF ies qoN vwD nhIN. jy Auh sfzy iqMny Brf afpxIaF jLubfnf ivc aKbfrF Cfp ky jF AunHF nMU skUlF ivc pVHf ky nfl AurdU vI pVHI jFdy hn qF sfnMU pMjfbIaF nMU ieh hwk ikAuN nhIN p®fpq. sfzf vI pfiksqfn Aupr Auqnf hI hwk hY ijqnf ienHF iqMnHF df. sfzI ieh gwl mMnI nhIN jFdI. sfnMU kihMdy hn ik isMDI qF gwdfr hn Auh AurdU dy dusLmx hn pr qusIN qF aslI pfiksqfnI ho. qusIN AurdU dI gwl kro, qusIN afpxI jLubfn dI kurbfnI idAu. so ies qrHF sfnMU vrglf ky ik qusIN ajLIm ho, swcy pfiksqfnI ho, vgYrf vgYrf krky sfzI pMjfbI leI bxI bxfeI mUvmYNt AuWQy hI izwg pYNdI hY. “kukwns” qy “muswlI” do zrfmy myjr sfihb dy bVy msLhUr zrfmy hoey hn pMjfbI dy. pr bfkIaF df pMjfbI bfry koeI Kfs alihdf rvweIaf nhIN ies bfry.

sfzf srmfeydfr pMjfbI bol qF lYNdf hY pr pMjfbI dI vYsy mdd nhIN krdf. iesy qrHF kvI drbfrF ivc vI sLfier lok afps ivc bih ky vfh vfh qF kr lYNdy hn qy Trk pUrf kr lYNdy hn pr pMjfbI leI lV nhIN skdy, AuQy AunHF dy mnF ivc AurdU Ps jFdI hY.

asIN AurdU nMU sLKsI, smfjI qy isafsI aYksplfeytysLn df hiQafr smJdy hF. AurdU sfzI jLubfn nhIN hY. ieh gMgf jmnf vYlI dI jLubfn hY qy bfhroN afey DfVvIaF dI jLubfn hY. DfVvIaF ny sfzy Auqy hkUmq kIqI hY. AunHF dI arbI PfrsI dI “vokYblrI” ihMdI ivc geI, qy Auh bfad ivc AurdU bx geI rl rlf ky, qy iek Kfs toly dI, nvfbF vgYrF dI jLubfn bx geI.

so pMjfbI nMU nuksfn Kud sfzy AunHF pMjfbIaF ny phuMcfieaf hY ijnHF ny AurdU nMU afpxI jLubfn mMinaf hY. PrFsIsI skflr pfl sfrqr kihMdf hY ik bMdf prfeI bolI ivc ikrfeydfr huMdf hY. dunIaF dy sfry cMgy cMgy lyKk afpxI mfdurI jLubfn ivc ilKdy hn. john imltn BfvyN lfqInI qy XUnfnI jLubfn df mfhr sI pr Auh afpxI mfdurI jLubfn ivc hI ilKdf sI. iehI hfl tYgor df hY.

dunIaF dy ijqny Dfrimk afgU hoey hn ijMny vI nwbI hoey hn AunHF ny afpxf pYgfm lokF nMU AunHF dI jLubfn ivc idwqf hY. ieslfm vI pMjfb ivc pMjfbI rfhIN PYilaf nf ik PfrsI arbI rfhIN. kurfn ivc vI iliKaf ik lokF nMU pYgfm AunHF dI jLubfn ivc hI dyxf cfhIdf. iksy hor jLubfn ivc AunHF nMU pYgfm dyxf AunHF nfl dgf krnf hY.

svfl: kI pMjfbI skUlF ivc vI ikDry pMjfbI pVHfAuNdy hn?
jvfb:
p®feImrI ivc qF nhIN pr hfeI skUlF ivc ikDry ikDry kuJ aijhy dosq hn ijnHF ny vlMtIar byiss qy skUl tfiem ivc vI, qy skUl qoN bfad vI pMjfbI pVHfAuxI sLurU kIqI sI. ijs qrHF jnfb hnIP hnPI hn qy ieho ijhy kuwJ hor tIcr hn. pr 7 kroV afbfdI hY pfiksqfn dI, ivwcoN iek jF zyZ kroV bwcy hoxgy skUlF dy qy AunHF ivc do, cfr jF ds hjLfr ku bwcy hI pVHdy hoxgy.

musLikl ieh hY ik jdoN pMjfbI dI gwl kro qF bhuq ivroDqf sLurU ho jFdI hY. ieh sfrIaF mjhbI jmfqF pMjfbI nf psMd hn. ijvyN ik mYN pihlF dwisaf hY ik Auh smJdy hn ik agr pMjfbI ko pMjfb myN lfgU kr dIaf igaf qo iessy iswK mwq PYlny kf aMdysLf hY. pMjfb dy sfry Auprly iPrky AurdU bolx vfly ielfikaF qoN afey hn ijvyN itAubMdI - itAubMd qoN, birlvI - brylI qoN, mdUdI - hYdrfbfd qoN. so ienHF dI gwl nMU avfm TIk mMn lYNdf hY. mYnMU ies qrHF lwgdf hY ik ienHF dI koeI lMbI skIm hY iek vwzI AurdU bolx vfilaF dI bYlt bxfAux dI. ijvyN quhfzy ksLmIr ivc AurdU boldy hn qy nfl ieh afjLfd ksLmIr ivc AurdU nMU sLih dy rhy hn iPr nfl pMjfb qy nfl krfcI. so ies qrHF ieh iek AurdU bolx vfilaF df dysL bxfAuxf cfhuMdy hn. pr myry iKafl ivc ieh soc gYr iPqrqI hY, an-nYcurl hY.

svfl: kI pMjfbI bolI dy nfl nfl pMjfbIaq nUM GtfAux dI vI koeI koisLsL huMdI hY?
jvfb:
23 mfrc nMU iek srkfrI p®ogrfm huMdf hY qy Aus ivc vwK vwK sUibaF dy pYvilanF dI numfiesL huMdI hY. ies qoN ielfvf ieslfmfbfd ivc iek srkfrI mylf lwgdf hY, lok ivrsf mylf. ieh aYsI QF lgdf hY ijwQy afm lokF df afAuxf bhuq musLkl huMdf hY ikAuNik ieh sVk qoN dUr huMdf hY. aYsy mOikaF qy pMjfbI kYstF vgYrf irlIjL krdy hn qy BMgVy sLMgVy qy Zol vwjdy hn. srkfr ajy iek dm nhIN mfrnf cfhuMdI so mfVf motf ijAuNdf rwKdy hn. pr ieqny hI Coty ijhy kMm nMU aKbfrF vfly bVy vDf cVHf ky ilKdy hn ik mulk dI kOmIaq nMU nuksfn phuMcfieaf jf irhf hY. sUibaF nMU AuBfiraf jf irhf hY vgyYrf vgYrf. bdiksmqI nfl aKbfrF df sfrf kMtrol AurdU bolx vfly lokF dy hwQ ivc hY. ijs qrHF pfiksqfn df msLhUr aKbfr hY nvfey vkq. ies df bfnI hmId njLfmI pMjfbI df QoVHf bhuq hmfieqI hY sI qy ijhVf Ausdf Brf hY mjLId njLfmI jo hux aYzItr hY Auh pMjfbI df hmfieqI qF nhIN pr pMjfbI dI QoVHI bhuqI gwl krdf hY. pMjfb dy hkUk dI gwl vI krdf hY lyikn nfl nfl pfiksqfn dI vI gwl krdf hY. ies dy nfl sfzI lfhOr ivc glbfq hoeI sI, kihMdf asIN qF ieh mulk pfiksqfn bxfieaf hI AurdU Kfiqr hY, qusIN aYvIN pMjfbI pMjfbI cuwkI iPrdy ho. mYN iesnMU juafb idwqf ik BfeIaf jykr qusIN ieh mulk AurdU leI hI bxfAuxf sI qF XU[ pI[, ibhfr jF sI[ pI[ ivc bxfAuNdy ijwQy AurdU bolI jFdI hY. ieQy pMjfb ivc, isMD ivc afky sfzy glH kI isafpf pf idwqf hY. ies df Aus kol koeI juafb nhIN sI. sfzf kihxf ieh hY ik asIN vI pfiksqfnI hF, asIN swcy pfiksqfnI hF asIN ieQy dy aYQink hF, rihx vfly ieQoN dy aqy asIN AunHF nfloN vwD pfiksqfnI hF jo pfiksqfn Aupr AurdU Tosxf cfhuMdy hn. pr asIN ieh cfhuMdy hF ik rwb Kud sfzI ieslfmI ikqfb kurfn ivc kihMdf hY ik ijqnIaF vI jLubfnF hn Auh rwb dIaF insLfnIaF hn. jykr AurdU jF aMg®yjLI rwb dI insLfnI hY qF pMjfbI vI Ausy dI insLfnI hY. asIN kihMdy hF ik pfiksqfn jLubfnF, rihqlF qy klcrF df iek KUbsUrq guldsqf hY. iesnMU sivtjLrlYNz vFgU iesy qrHF rihx idwqf jfvy qy vwDx Pulx idwqf jfvy. Aus Aupr hwdbMdI nf lfeI jfey. klcr dIaF jVHF AuQy dI jLmIn ivc huMdIaF hn. ieh nf qF Klfa ivcoN Qwly Auqrdf hY nf hvf ivc huMdf hY qy nf hI ieh bfhroN mMgvfieaf jFdf hY. ieh qF Aus DrqI Aupr hjLfrf sflF ivc bxdf hY. pfiksqfn ivcly klcr dIaF jVHF pMjfb ivc ny, mihMjodVo qy hVwpf ivc ny, sfzy lok gIqF qy bolIaF ivc hn, qmfm rsmF, rvfjLF, aKfx, muhfviraF ivc hn, ienHF nMU kfiem rwKxf cfhIdf hY. ieh jVHF iek nsl qoN dUsrI nsl qwk afpxy afp t®FsPr huMdIaF hn. pr jo kuJ sfzy ho irhf hY, klcr `qy hwdbMdI lfky, AusdIaF jVHF vwZ ky, ielYktroink mIzIey nfl hvfeI klcr sfzy Aupr mswlq kIqf jf irhf hY. ies nfl idmfgI qOr Aupr bOxI nsl pYdf ho rhI hY, zMgr pYdf ho rhy hn. awKF qy pwtI bMnHI hoeI vflIaF jogF pYdf ho rhIaF hn. ijs qrHF iek jgh df pOdf iksy hor dUr durfzy mulk lgf idwqf jfvy ijvyN mulqfn df aMb vYnkUvr ivc lgf idwqf jfvy qF Auh Pl nhIN dy skygf. so asIN smJdy hF ik ieQoN dy klcr nMuU buinafd bxf ky pfiksqfn iek KUbsUrq, piVHaf iliKaf qy qfkqvr mulk bx skdf hY ijs nfl asIN aflmI amn qy iensfnI dosqI ivc ikrdfr adf kr skdy hF.

svfl: pfiksqfn ivc sikAuirtI pwKoN ieh ikhf jFdf hY ik jykr pMjfbI jF hor BfsLfvF nMU vwDx Pulx idwqf qF pfiksqfn dI hoNd nMU Kqrf ho skdf hY. kI ieh Kqrf bfhrI hY jF AuQoN dI hfkm jmfq dI hoNd leI aMdrUnI Kqrf hY?
jvfb:
bhuqf qF aMdrUnI hI hY. kuJ Kqrf bfhroN vI hY. ijvyN pMjfb dy muV sFJy hox dy aMdysLy hn ijvyN jrmnI ivc hoieaf hY. Auh pMjfb ijsnUM qbfh krn leI kFgrs qy muslIm lIg ny ieqnIaF koisLsLF kIqIaF nPrq pYdf krky, AusnMU nyVy ikvyN ho lYx dyxgy?

svfl: qusIN vwK vwK qfkqF dI gwl krdy ho ijnHF ny pMjfbI nMU nuksfn phuMcfieaf, quhfzy iKafl ivc swB qoN vwD nuksfn iksny phuMcfieaf?
jvfb:
swB qoN vwD nuksfn phuMcfieaf iPrMgI ny. ihMdusqfn AunHF ny pihlF Piqh kr ilaf sI pr pMjfb afKr ivc Piqh hoieaf. ieQoN hI aMg®yjL nMU swB qoN vwD ivroDqf imlI. cyilaF vflf, gujLrfq dI jMg bVI msLhUr hY. ieQy aMg®yjL nMU rwj ky PYNt peI, trwkF dy trwk Auh lfsLF Br ky lY gey sn. aMg®yjL dy iKlfP iswK, ihMdU, muslmfn sB rl ky lVy sn. so aMg®yjL nMMMU sB qoN vwD Kqrf pMjfb qoN mihsUs hoieaf. Ausny sB qoN pihlF pMjfb dI jLubfn pMjfbI jo ik Aus vyly mdrisaF ivc pVHfeI jFdI sI htf ky AurdU jLubfn lgvf idwqI ikAuNik aMg®yjL dy ispfhI AurdU smJ skdy sn. bfkI ihMdusqfn nMU ijwqx qoN bfad ihMdusqfnI ispfhI bhuq sn AusdI POj ivc qy Ausdy afDfr qy aMg®yjL df AurdU nfl rfbqf bx cuwkf sI. AunHF ny soicaf ik pMjfb jykr byjLubfn hovygf qF AusnMU asIN afpxy muPfd leI vrq skdy hF.

ijs qrHF iksy jfnvr nMU ijLbh krn qoN pihlF AusdI jLubfn kwZky Ausdy buwtF Qwly dwb idMdy hn qF ik Auh ivroD nf kr sky jF rOlf nf pf sky. ies qrHF aMg®yjL vloN pMjfb nMU ijLbh krn qoN pihlF AusdI jLubfn Kohx dI koisLsL hox lwg peI. Aus Aupr AurdU Tos idwqf igaf. iehI krn nfl Aus leI pMjfb nMU afpxy muPfd leI vrqxf sOKf ho igaf. pihlI jMgy ajLIm qy dUsrI jMgy ajLIm ivc pMjfbI POjI aMg®yjL dI Kfiqr lVy qy mry. so mYN ieh smJdf ik aMg®yjL ny pMjfbI nfl swB qoN vwD D®oh kIqf. hflFik AunHF ny bfkI sUibaF ivc AunHF dI bolI hI cflU rwKI, ijvyN bMgfl ivc bMgflI, isMD ivc isMDI rwKI, pr pMjfb ivc Ausny apxy mksd leI AurdU dI prvirsL kIqI.

aMg®yjL dy iKlfP lVn vfilaF ivc vI pMjfbI sB qoN awgy sn. kuJ 2900 PFsIaF hoeIaF ihMdusqfnIaF nMU qy ivcoN 2500 pMjfbI sn. so sfnMU ieh nfjL hY ik sfzy bjLurgF ny swB qoN vwD ihwsf ilaf hY ajLfdI dI lVfeI ivc. aMg®yjL ny pMjfb ivc JuwgI JuwgI Auqy pihrf lf rwiKaf sI ikAuNik pMjfb ivc JuwgI JuwgI ivc mFvf Bgq isMG jF Krl, PirafjL PwqUafvf qy duwlf BwtI jMmdIaF sn. ieh JuwgI JuwgI Aupr pihrf sfzy pMjfb ivc ajy vI sI[ afeI[ zI[ rwKdI hY. so pihlF aMgy®jL ny sfzI jLubfn Koh leI iPr JuwgI JuwgI qy pihrf lf idwqf. qy ienHF gwlF ny jo pihlI sMsfr jMg jF dUjI sMsfr jMg ivc jo ikrdfr adf kIqf Auh quhfzy sfhmxy hY.

svfl: Bfrq ivcly pMjfb dy kuwJ tI[ vI[ p®ogrfm quhfzy pMjfb dy kuwJ ihwisaF ivc vI phuMcdy hoxgy. kI AunHF df vI koeI rol hY dohF pMjfbF dI afpsI sFJ vDfAux vwl?
jvfb:
hF jI iesdf bVf vwzf qwaluk hY sFJ vDfAux ivc. mYN qF ieh vI smJdf hF ik ijhVy iswK lok AuDr nMU lfhOr jF nnkfxf sfihb dI Xfqrf nMU jFdy hn Auh cMgy cMgy gIqF dIaF typF ijvyN mfhIaf qy hor lok gIqF dIaF typF nfl lY jFdy hn qy Auh bVI cMgI PIilMg pYdf krdIaF hn. ies qoN ielfvf jo hor pMjfbI df Pok AuWT irhf hY lMzn qoN jF kYnyzf qoN ijvyN hIrf grup jF alfp grup iehnF nUM vI bhuq lok psMd krdy hn. so ieho ijhy cMgy cMgy gIqF dIaF typF donoN pfsy qohiPaF dy qOr qy vMzxIaF cfhIdIaF hn. ijvyN mYnMU pqf hY ik quhfzy pMjfb vfly pfsy sfzy rysLmf, afilm luhfr, sLOkq alI jF aqfAulf nMU bhuq psMd kIqf jFdf hY. so ies qrHF lfjLmI qOr qy sFJ vDdI hY qy vDxI cfhIdI hY. ho sky qF iesnMU hor vDfAu.

svfl: ijhVy pMjfbI bolx vfly lok pfiksqfn jF ihMdusqfn dy pMjfb qoN bfhrly mulkF ivc vsdy hn Auh quhfzI pMjfbI vfsqy ies jwdojihd ivc kI rol adf kr skdy hn?
jvfb:
dunIaF dIaF Auh qmfm kimAUintIaF, cfhy AunHF df Drm koeI vI hY bhuq kfmXfb hn ijnHF ny afpxI jLubfn nhIN CwzI. ijs qrHF vwzI imsfl aMg®yjL dI hI lY lvo ieh ijwQy vI vsdy hn aMg®yjLI boldy hn qy ies nfl ienHF ny sfrI dunIaF Aupr afpxI pkV kfiem kIqI hoeI hY. pfiksqfn ivc iek inwkI ijhI mnOrtI hn iesmfielI pr Auh dunIaF ivc ijwQy vI hoxgy afpxI jLubfn jLrUr kfiem rwKxgy. ies qrHF jLubfn dy rfhIN ienHF dI muafsLI Pfiedy cuwkxy leI iek groh bxdf hY. mYN ieh smJdf hF ik ijhVy pMjfbI cfhy ikqy vI vsdy hn bgYr iswK muslmfn df Prk kIiqaF iek dUjy nMU muafsLI Pfiedy phMucf skdy hn. bfhr vsdy pMjfbIaF nMU cfhIdf hY ik AuDroN gIqF dIaF kYstF mMgfAux, rsfly mMgfAux, ikqfbF mMgfAux qy pVHn. AunHF dI mdd huMdI hY ies qrHF qy qfkq kfiem rihMdI hY. ijs qrHF XhUdIaF nMU hjLfrF sflF bfd iKafl afieaf ik asIN afpxI jLubfn hIbirAU kwZxI hY, so Auhdy nfloN cMgf hY ik pihlF hI afpxI jLubfn afpxf klcr sMBfl ilaf jfvy. ies ivc koeI hrjL nhIN hY. sfnMU pMjfbIaF nMU iek dUjy nfl qawlk bxfeI rwKxf cfhIdf hY, ieh koeI jLurm nhIN hY. bfkI lok afpxI jLubfn nhIN Cwzdy sfnMU vI nhIN CwzxI cfhIdI. ijwdF pMjfbI ivc kihMdy hn ik iZwz nfloN gozy awgy nhIN huMdy.

ies qoN ielfvf AunHF adfiraF dI mdd krnI cfhIdf hY jo pMjfbI jLubfn dI qrwkI leI srgrm hn. lfeIb®yrIaF bxfAux leI mdd dyxI cfhIdI hY. bwicaF nMU pMjfbI Aupr irsrc krn leI skflrisLp dyxy cfhIdy hn. Bfv AuDrly pMjfb ivc jF sfzy pMjfb ivc jF kYnyzf jF ieMglYNz sB pfsy ieh kMm hoxf cfhIdf hY. ikMnI burI gwl hY ik pMjfbI jLubfn jo ik ds k®oV lokF dI jLubfn hY pr iesdf sMsr dIaF p®muwK jLubfnF ivc nfmoN insLfn hI nhIN hY. korIan jF PfrsI bolx vfly pMjfbI nfloN Gwt hn pr AunHF jLubfnF df bVf nfm hY pr pMjfbI df nhIN.

svfl: pfiksqfn ivc pMjfbI leI cl rhI jwdojihd df kI BivwK hY, kI ieh afm lokF dI jwdojihd bx skdI hY?
jvfb:
asl ivc gwl ieh hY ik ies mUvmYNt dy mfs mUvmYNt bxn dy jdoN jLrf ijqny ku cFs vI huMdy hn Ausy vyly iesnMU qoVn leI hor keI mUvmYNts isr cuwk lYNdIaF hn. msln iPrkf-bMdI dI lVfeI sLurU kr idMdy hn, suMnI-sLIaf dI, jF lihijLaF dI vMz sLurU ho jFdI hY. so koeI nf koeI ivroDI lihr sLurU ho jFdI hY. asIN vI ajy iesy qrHF dI jwdojihd ivcoN dI gujLr rhy hF. pr mYN smJdf hF ik pMjfbIaF nMU ieh hwk jLrUr imlky rihxf. dunIaF dIaF qmfm komF nMU imilaf hY, bysLumfr kOmF qy ieh kYPrIq jLfrI rhI hY. ijvyN 400 sfl pihlF ieMglYNz ivc kromvYWl afky PrYNc qoN Cutkfrf hfsl krdf hY qy aMgy®jLI jLubfn idMdf hY afpxI kOm nMU. iesy qrHF qurkI ivc iesy sdI ivc qurk ny PfrsI dI jgh qurkI jLubfn AuQy clfeI. iesy qrHF ieMzIaf ivc huxy huxy iqMn hor jLubfnF srkfrI qOr Aupr mMn leIaF geIaF hn. so dunIaF dy hr mulk ivc lok afpxI afpxI jLubfn Aupr kfiem ny. myrf nhIN iKafl ik pMjfbIaF df hwk ijLafdf dyr qwk Kuwisaf rhygf BfvyN iPlhfl lok mfs mIzIaf qoN muqfsr ho ky AurdU vwl jf rhy hn pr ijhVy nOjuafn sfzy nfl imlky pMjfbI leI kMm kr rhy hn Auh jjLibaF nfl BrpUr hn qy ies msly nMU smJdy hn. dUsrI gwl ieh hY ik jykr mYnMU gwl smJ af geI hY qF sfzy dUsry qflIm XfPqf dosqF nMU vI af jfvygI. pr sfnMU loV hY iesdy vfsqy kuJ buinafdI kMm krn dI ijvyN grfmrF jF izksLnrIaF bxfAux dI. mYN quhfnMU vI arjL krdf hF ik PrjL kro ieMgilsL-gurmuwKI dI grfmr bxfAuNdy ho, pjMfb ivc qF nfl iek pwtI alP, bya dI vI lgf idaf kro. koeI hrjL nhIN ies ivc. so ies sLfhmuKI pMjfb df vI jLrf iKafl rwK ilaf kro. ieh sfrI pMjfbI dy Pfiedy dI hI gwl hY.***


p®o: seId aihmd iPrfnI “kMmI” dy kMm bfry hor jfxkfrI lYx leI AuhnF dy vYWbsfeIt AuWqy jfAu:

http://www.sufiwisdom.org/index.html

Welcome to WatanPunjabi.ca
Home  |  About us  |  Font Download  |  Contact us

© 2007-08 WatanPunjabi.ca, Canada

Website Designed by Gurdeep Singh +91 98157 21346